اسکرو کانوایر
اسکرو کانوایر یا نوار نقاله مارپیچی یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنایع مختلف برای جابه‌جایی مواد فله‌ای به‌صورت افقی، شیب‌دار یا عمودی است. این سیستم از یک تیغه مارپیچی که درون یک لوله یا محفظه بسته قرار دارد تشکیل می‌شود و با چرخش تیغه، مواد در طول مسیر حرکت داده می‌شوند. اسکرو کانوایر یا نوار نقاله مارپیچی یکی از سیستم‌های انتقال مواد فله‌ای است که به دلیل ساختار ساده و کارایی بالا در صنایع مختلف مانند معدن، سیمان، فولاد، صنایع غذایی و شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۱. اسکرو با مقطع دایره‌ای (Circular Cross-Section Screw Conveyor)
مشخصات فنی:
- ساختار: شامل یک لوله فولادی کاملاً بسته است که مارپیچ درون آن حرکت می‌کند.
- سیستم انتقال: مارپیچ با چرخش داخل لوله، مواد را در طول مسیر جابه‌جا می‌کند.
- قطر داخلی لوله: معمولاً بین 100 تا 600 میلی‌متر متغیر است.
- گام حلزونی: بسته به نوع مواد، می‌تواند بین0.5 تا 1 برابر قطر لوله باشد.
- سرعت دوران: معمولاً بین 20 تا 200 دور در دقیقه (RPM) است.
- ظرفیت انتقال: تا 500 متر مکعب در ساعت
- زاویه نصب: می‌تواند افقی، شیب‌دار (تا 45 درجه) یا کاملاً عمودی باشد.
- موتور و گیربکس: توان موتور بسته به ظرفیت و طول اسکرو، از ۱ تا ۳۰ کیلووات متغیر است.
اجزای اصلی:
- لوله استوانه‌ای: محافظت از مواد در برابر آلودگی
- مارپیچ داخلی: وظیفه جابه‌جایی مواد
- یاتاقان‌های نگهدارنده: برای کاهش اصطکاک و افزایش طول عمر دستگاه
- موتور و گیربکس: انتقال قدرت به مارپیچ
مزایا:
- بسته بودن سیستم:به دلیل محفظه لوله‌ای، امکان انتشار گرد و غبار و مواد به محیط کاهش می‌یابد.
- مناسب برای حمل مواد حساس:این اسکرو مناسب برای حمل موادی است که باید از تماس با محیط خارجی محافظت شوند، مثل مواد شیمیایی یا مواد غذایی.
- امکان حمل عمودی و شیب‌دار: به دلیل ساختار لوله‌ای، این نوع اسکرو به‌خوبی در حمل عمودی یا با زاویه‌های زیاد عمل می‌کند.
معایب:
- سختی در تعمیرات: به دلیل بسته بودن سیستم، تعمیر و نگهداری مارپیچ در صورت خرابی دشوارتر است.
- محدودیت در جابه‌جایی مواد بزرگ‌تر: این اسکرو بیشتر برای حمل مواد ریزدانه و پودری مناسب است و ممکن است در حمل مواد بزرگ یا توده‌ای محدودیت داشته باشد.
۲. اسکرو با مقطع نعل‌اسبی (U-Trough Screw Conveyor)
مشخصات فنی:
- محفظه (Casing): در اسکرو با مقطع نعل‌اسبی، محفظه به شکل “U” است. این محفظه بازتر از اسکرو دایره‌ای است و معمولاً یک درپوش قابل باز و بسته شدن در بالا دارد تا امکان دسترسی به مارپیچ و تعمیرات آسان‌تر باشد.
- تیغه مارپیچ (Screw Blade): مانند نوع دایره‌ای، تیغه مارپیچ به شفت مرکزی متصل است و با چرخش آن، مواد درون محفظه حرکت می‌کنند. مارپیچ می‌تواند از فولاد کربنی یا استیل ضد زنگ باشد، بسته به نوع ماده حمل‌شونده.
- مناسب برای مواد: این اسکرو مناسب برای جابه‌جایی مواد دانه‌ای، پودری، و مواد نیمه‌خشک است. بیشتر در صنایعی که نیاز به تعمیر و نگهداری سریع‌تر و ساده‌تر دارند، استفاده می‌شود.
- ظرفیت حمل (Capacity): بسته به عرض محفظه و قطر مارپیچ، ظرفیت حمل این اسکرو می‌تواند تا ۲۰۰ تن در ساعت برسد.
- سرعت مارپیچ (Screw Speed): سرعت چرخش مارپیچ مشابه اسکرو دایره‌ای بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ دور در دقیقه (RPM) تنظیم می‌شود، اما با توجه به باز بودن محفظه و نوع مواد ممکن است سرعت متفاوت باشد.
مزایا:
- دسترسی آسان به مارپیچ: به دلیل داشتن محفظه باز با درپوش قابل باز شدن، تعمیر و نگهداری مارپیچ بسیار آسان‌تر است.
- مناسب برای مواد جامد: این اسکرو برای حمل مواد خشک و جامد با حجم بالا، مانند غلات، سیمان و ماسه بسیار مناسب است.
- قابلیت تمیزکاری ساده: با توجه به دسترسی آسان به محفظه، تمیزکاری و بررسی وضعیت تیغه‌های مارپیچ به راحتی انجام می‌شود.
معایب:
- انتشار گرد و غبار: به دلیل باز بودن محفظه و نداشتن پوشش کامل، ممکن است در طول فرآیند حمل، گرد و غبار به محیط اطراف پراکنده شود.
- محدودیت در حمل مواد حساس: این نوع اسکرو برای حمل مواد حساس به محیط بیرون مناسب نیست.
مقایسه اسکرو با مقطع دایره‌ای و مقطع نعل‌اسبی
انتخاب مناسب‌ترین اسکرو کانوایر
✔ اگر به حمل مواد حساس به محیط نیاز دارید، اسکرو با مقطع دایره‌ای مناسب‌تر است.
✔ اگر نیاز به تعمیر و نگهداری سریع و آسان دارید یا مواد جامد خشک را حمل می‌کنید، اسکرو با مقطع نعل‌اسبی انتخاب بهتری خواهد بود.